ഓരോ വർഷവും ജൂണ്‍ 5 ലോകമെമ്പാടും ലോക പരിസ്ഥിതി ദിനമായി ആചരിക്കുന്നു. പരിസ്ഥിതി നേരിടുന്ന വെല്ലുവിളികളെക്കുറിച്ച്‌ ജനങ്ങളില്‍ അവബോധം വളർത്താനും, പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണത്തിനായി വ്യക്തികളെയും സമൂഹങ്ങളെയും രാജ്യങ്ങളെയും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുക എന്നതുമാണ് ഈ ദിനാചരണത്തിൻ്റെ പ്രധാന ലക്ഷ്യം.
പരിസ്ഥിതി ദിനത്തിന്റെ പിറവി
1972-ല്‍ സ്വീഡനിലെ സ്റ്റോക്ക്ഹോമില്‍ നടന്ന ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ മനുഷ്യ പരിസ്ഥിതിയെക്കുറിച്ചുള്ള സമ്മേളനത്തിലാണ് ലോക പരിസ്ഥിതി ദിനം എന്ന ആശയം ആദ്യമായി ഉദിക്കുന്നത്. മനുഷ്യൻ്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളും പരിസ്ഥിതിയും തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തെക്കുറിച്ചുള്ള നിർണായക ചർച്ചകള്‍ക്ക് ഈ സമ്മേളനം വേദിയായി.
ഈ ചരിത്രപരമായ ഒത്തുചേരലില്‍ വെച്ചാണ് ജൂണ്‍ 5 ലോക പരിസ്ഥിതി ദിനമായി ആചരിക്കാൻ ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ ജനറല്‍ അസംബ്ലി തീരുമാനിച്ചത്. അതേ വർഷം തന്നെ ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ പരിസ്ഥിതി പ്രോഗ്രാം (UNEP) സ്ഥാപിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു.
ആദ്യത്തെ ആചരണം
1974-ലാണ് ആദ്യമായി ലോക പരിസ്ഥിതി ദിനം ഔദ്യോഗികമായി ആചരിച്ചത്. അന്ന് "Only One Earth" (ഒരു ഭൂമി മാത്രം) എന്നതായിരുന്നു പരിസ്ഥിതി ദിനത്തിന്റെ പ്രമേയം. അതിനുശേഷം, എല്ലാ വർഷവും ഒരു പ്രത്യേക പ്രമേയത്തില്‍ ഊന്നല്‍ നല്‍കി ഈ ദിനം ആചരിച്ചുവരുന്നു. ഓരോ വർഷവും ഓരോ രാജ്യമാണ് പരിസ്ഥിതി ദിനാചരണത്തിന് ആതിഥേയത്വം വഹിക്കുന്നത്.
പരിസ്ഥിതി ദിനത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം
കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനം, സമുദ്ര മലിനീകരണം, ജനസംഖ്യാ വർദ്ധനവ്, ആഗോളതാപനം, വനനശീകരണം, ജൈവവൈവിധ്യത്തിൻ്റെ നഷ്ടം, സുസ്ഥിരമല്ലാത്ത ഉപഭോഗം തുടങ്ങിയ നിരവധി പാരിസ്ഥിതിക പ്രശ്നങ്ങളെക്കുറിച്ച്‌ ഈ ദിനത്തില്‍ ലോകം ഗൗരവകരമായി ചർച്ച ചെയ്യുകയും പരിഹാരങ്ങള്‍ കണ്ടെത്താൻ ശ്രമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
മരങ്ങള്‍ നടുക, മാലിന്യം കുറയ്ക്കുക, പ്ലാസ്റ്റിക് ഉപയോഗം ഒഴിവാക്കുക, ഊർജ്ജം സംരക്ഷിക്കുക, ജലം പാഴാക്കാതിരിക്കുക തുടങ്ങിയ നമ്മുടെ ദൈനംദിന ജീവിതത്തിലെ ചെറിയ കാര്യങ്ങളിലൂടെ പോലും വലിയ മാറ്റങ്ങള്‍ കൊണ്ടുവരാൻ കഴിയുമെന്ന് ഈ ദിനം ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്നു.
ലോക പരിസ്ഥിതി ദിനം വെറുമൊരു ഔപചാരികമായ ആചരണം മാത്രമല്ല. നമ്മുടെ ജീവിതശൈലിയില്‍ മാറ്റങ്ങള്‍ വരുത്താനും പ്രകൃതിയോട് കൂടുതല്‍ ഉത്തരവാദിത്തബോധത്തോടെ ഇടപെടാനുമുള്ള ഒരു പ്രചോദനം കൂടിയാണിത്. വരും തലമുറകള്‍ക്കായി ഈ ഭൂമിയെ സംരക്ഷിക്കേണ്ടതിൻ്റെ പ്രാധാന്യം ഓർമ്മിപ്പിച്ചുകൊണ്ട്, പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണത്തിനായി വ്യക്തികള്‍ക്കും സമൂഹങ്ങള്‍ക്കും സർക്കാരുകള്‍ക്കും ഒരുമിച്ച്‌ പ്രവർത്തിക്കാനുള്ള ശക്തമായ ആഹ്വാനമാണ് ഓരോ ജൂണ്‍ 5-ഉം നല്‍കുന്നത്.
